-
1 иметь целью
омтылу, максат итеп кую -
2 ставить
несов.1) ( кого) бастыру, бастырып кую; куюставить на ноги прям.; перен. — аякка бастыру
2) перен., ( кого-что) кую, калдыру3) ( кого-что) кую, бастырып кую; утырту4) (что) и без доп. (в азартных играх) кую5) ( что) кую; салу, кору; күтәрү6) ( что) кую, салу7) ( что) салу9) ( что), разг. (строить, сооружать) кую, салу, кору; төзү10) ( что) (налаживать) оештыру, оештырып җибәрү; җайлау11) ( что) [сәхнәгә] кую12) (что) (выдвигать, предлагать) кую, тәкъдим итү; күтәрү, күтәреп чыгу13) ( кого-что)...итеп кую,...итеп (дип) исәпләү, санау14) в сочет. с нек-рыми сущ. с предлогомставить в известность — хәбәр итү, белдерү
ставить под контроль — контроль астына алу, тикшереп-күзәтеп тору
•- ставить на одну доску
- ставить наравне
- ставить палки в колёса
- ставить точки над и -
3 накачать
сов.1) (что, чего) (берникадәр) суыртып тутыру, качать итеп тутыру, качать итеп кую2) (что) (газ, һава, сыекча) тутырып кабарту, качать итеп кабарту -
4 хрустнуть
сов.; однокр. -
5 задаться
-
6 содрогнуться
сов.; однокр.1) калтырап кую (китү), калтыранып кую (китү); дерт итеп кую (китү), дерелдәп кую (китү); селкенеп кую2) перен. тетрәү, тетрәп китү -
7 установка
ж1) см. установить 1)2) (механизм, приспособление) җайланма, механизм, установка3) ( целевая направленность) күздә тоту, максат итеп кую, юнәлеш, куелыш4) ( указание) күрсәтмә, директива -
8 обеспечиться
сов.тәэмин ителү; хәзерләп кую, тәэмин итеп кую -
9 предуведомить
сов.; уст.( кого-что) алдан белдереп кую, алдан хәбәр итеп кую -
10 пример
-
11 возвести в принцип
-
12 обязанность
-
13 предполагать
несов.1) см. предположить2) с неопр. ( иметь намерение) ниятләү, ният итү,...макчы булу, уйлап тору3) ( что) (иметь условием) таләп итү, шарт итеп кую -
14 предрешить
сов.( что) алдан хәл итү, алдан хәл итеп кую -
15 спаять
-
16 хмыкнуть
сов.; однокр.; разг. -
17 цель
ж1) воен. цель2) максат, морат, мәсләк, теләк, исәппреследовать (какую-л.) цель — берәр максатны күздә тоту
задаваться целью сделать (что-л.) — берәр нәрсә эшләүне максат итеп кую
•- с целью- в целях -
18 выставить
сов.1) ( что) чыгару, чыгарып кую, китерү, китереп кую2) ( что) (вынуть) алу, алып кую3) перен. ( кого-что) (выгнать) чыгарып җибәрү, куып чыгару4) ( что) (выдвинуть вперёд) алга чыгарып кую, алга чыгару; алга сузу5) ( что) кую, күрсәтергә кую6) ( что) кую7) ( что) кую, күрсәтү8) ( кого-что)... дип күрсәтү,... итеп күрсәтү9) ( что) кую, язып кую; чыгару -
19 навешать
I сов.(что, чего) [күп итеп] тагу (тагып кую), элү, элеп куюII сов.(что, чего) алдан [күп итеп] үлчәп кую -
20 на-
1) фигыльләр ясый; аның мәгънәләре татар теленә түбәндәгечә тәрҗемә ителәа) "бәрелү" фигыле ярдәмендәб) "өстенә", "күп булып", "бик күп" сүзләре ярдәмендә яки төп фигыльне тәрҗемә итү юлы беләннамёрзнуть — [өстенә] кату, күп булып кату
насохнуть — [өстенә] ябышып кибү
в) "берникадәр", "күп итеп", "бик күп" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәнабрать ягод — ( берникадәр) җиләк җыю
настирать белья — ( берникадәр) кер юып кую
г) "бик яхшы", "бик әйбәт", "яхшылап", "әйбәтләп", "яхшы гына", "әйбәт кенә" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәд) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә, "туйганчы" сүзе яки "...ып тую" формасы ярдәмендәнаговориться — туйганчы сөйләшү, сөйләшеп тую
наслушаться — туйганчы тыңлау, тыңлап тую
е) "акрын гына" сүзләре ярдәмендәз) фигыльнең тәмамланган төр формасын ясаганда, төп фигыль белән яисә "чыгару" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә тәрҗемә ителәнапечатать — бастыру, бастырып чыгару
2) сыйфатлар ясый: бу очракта аның мәгьнәләре изафә ярдәмендә яки "...га тага (тагыла) торган", "...га элә (эленә) торган" сүзләре белән белдереләнагрудный — күкрәк...ы, күкрәккә тага торган
3) исемнәр ясыйнарукавник — җиңсә, беләксә
набалдашник — сакма, таяк чукмары, таяк башы
накрепко — нык итеп, ныклап; катгый рәвештә, кискен рәвештә
настрого — каты итеп, катгый рәвештә
насухо — коп-коры итеп, коп-коры булганчы, корытканчы
См. также в других словарях:
баш — 1. Кеше һәм хайван гәүдәсенең авыз, иң әһәмиятле сизү органнары һәм зур ми урнашкан өлеше. Баш киеме башыгызны салыгыз. Баштагы чәч баш тарау. Баш мие, ми 2. Үсемлекләрнең югарыгы өлеше, өстәге оч ботаклары, шундагы чәчәклекләре яки җимешлекләре … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җайлап — Уңайлы, җайлы итеп (кую, күтәрү һ. б.) 2. Билгеле бер тәртипкә китерү, рәткә салу, көйләү (эш, тормыш һ. б. ш. тур.). күч. Җайга салу, нәр. б. эшләүнең әмәлен, чарасын табу. рәв. ҖАЙЛАП – Билгеле бер тәртип белән. Ашыкмыйча, әкрен генә җайлап… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
таяну — 1. Гәүдәнең авырлык салу ноктасын өлешчә кулга яки кул белән тотынган нәрсәләргә күчерү. Кулны гәүдәнең аерым бер өлешенә терәп тору яки терәк итеп кую. Йөргәндә, чаңгы шуганда һ. б. адымнарны таяк ярдәме белән җиңеләйтү 2. сир. Авырлык салу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дөресләү — 1. Сүздәге, язудагы һ. б. ш. ялгышларны төзәтү. Дөрес (4) , төгәл итеп кую, җибәрү 2. Берәр нәрсәнең дөрес булуын дәлил белән раслау. Раслау, дөрес дип тану, күрсәтү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шомарту — 1. Юнып, ышкып һ. б. ш. юллар белән шома хәлгә китерү 2. Тигез, шома итү, җыерчык, чокыр чакыр, шадраларын бетерү, тигезләү. Тузгытмау, шома итеп кую (чәч тур.) 3. күч. Өйрәтү, кимчелекләрен, тупаслыкларын бетерү (кеше тур.) Тел, сөйләм, язуда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
билгеләү — 1. Билге, тамга салу. Нин. б. билгесе белән хәтердә калдыру 2. Нин. б. максат белән атап, аерып, бүлеп кую. Кемнең дә булса карамагына, җаваплылыгына, файдалануына бирү, тапшыру 3. Нәр. б. микъдарын яки вакыт күләмен аныклау, шуны рәсмиләштерү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
сәхнәләштерү — 1. Сәхнә һәм музыка әсәрләрен: сәхнәгә кую, тамаша итеп күрсәтү, башкару. Башка төр әдәби әсәрне: сәхнә әсәренә әйләндереп язу, сәхнәгә кую өчен яраклаштыру; сәхнәгә кую 2. Берәр шәхесне, күренешне, хәл мөнәсәбәтне: сәхнә әсәрендә объект итеп алу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
утырту — 1. Үстерү максаты белән, үсемлекләрнең тамырын, бүлбеләрен, орлыкларын җиргә күмү 2. Утырырга булышу, тәкъдим итү яки мәҗбүр итү. Кая да булса бару, китү өчен урын алуга, урнашуга ярдәм итү машинага утырту и. Кая да булса китү алдыннан урынлашу,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элгәк — 1. Бауның, җепнең һ. б. ш. очларыннан тартып тыгызларлык, кысарлык итеп бәйләнгән бер өлеше. Кошларны, вак җәнлекләрне аулау өчен булган, бер өлеше кысылып тыгызланырлык итеп бәйләнгән бау; тозак 2. Берәр әйбергә, сапка беркетелгән, кулга киярлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
элмәк — 1. Бауның, җепнең һ. б. ш. очларыннан тартып тыгызларлык, кысарлык итеп бәйләнгән бер өлеше. Кошларны, вак җәнлекләрне аулау өчен булган, бер өлеше кысылып тыгызланырлык итеп бәйләнгән бау; тозак 2. Берәр әйбергә, сапка беркетелгән, кулга киярлек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әйләндерү — 1. Нәр. б. үз күчәре тирәсендә хәрәкәткә китерү. Кемне яки нәрсәне төрле яки бору, боргалау 2. Кемне яки нәрсәне бер яктан икенче якка бору, башка якка каратып кую. Нәр. б. астын өскә каратып кую, астын өскә чыгару, түнтәрү 3. Әйбернең сул ягын… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
